Bersesuaian dengan perkembangan semasa banyak istilah baharu diperkenalkan oleh Dewan Bahasa dan Pustaka (DBP). Ia merentasi pelbagai bidang yang ada sebahagiannya diambil daripada bahasa sukuan, manakala terdapat juga dipinjam daripada bahasa asing.
Menurut Kamus Dewan Edisi Keempat, istilah bermaksud perkataan atau rangkai kata yang menyatakan sesuatu dengan betul, tepat dan sesuai dalam sesuatu bidang ilmu pengetahuan, sementara peristilahan pula bermaksud yang berkaitan dengan istilah (pembentukan istilah dan sebagainya).
Ada kala istilah baharu yang diperkenalkan bagi menggantikan istilah dalam bahasa asing yang langsung tidak menunjukkan jati diri bahasa Melayu.
Justeru, istilah yang bersifat kemelayuan dan keindahan perlu terus dikekalkan untuk mengelakkan generasi akan datang terus terpesong daripada cara menuturkannya. Contohnya:
Fogging = Pengabutan
Posting = Hantaran
Dive site = Tapak selam
Viral = Tular
Flashmob = Aksi rasa kilas
Breaking News = Berita gempar
Hightlight = Imej tumpu
Post Mortem = Pasca nilai
Back Drop = Latar pentas
Bunting = Gegantung
Hotspot = Kawasan khas
Push Button = Butang tekan
Pick-up Line = Kata pikat
Trending = Sohor kini
Nap = Meridap
Ketika ini, pandemik COVID-19 melahirkan banyak istilah baharu. Kebanyakan istilah ini dalam bidang kesihatan awam dan berasal daripada bahasa Inggeris.
Dalam hal ini DBP bertindak pantas untuk mewujudkan istilah baharu untuk memperkayakan bahasa kebangsaan.
Sebelum membentuk istilah baharu, DBP dalam buku Pedoman Umum Pembentukan Istilah Bahasa Malaysia (1975) menggariskan tujuh langkah dalam proses pembentukan istilah.
Terdapat empat syarat yang perlu dipatuhi dalam pembentukan istilah baharu iaitu, ungkapan yang dipilih mestilah ungkapan paling singkat, maknanya tidak menyimpang, tidak membawa pengertian buruk dan sedap didengar. Antaranya;
• COVID-19 Assessment Centre (CAC) / Pusat Penilaian COVID-19 (CAC)
Merujuk pada tempat yang disediakan khas sebagai pusat rujukan bagi mengenal pasti, menilai, memantau, serta menguruskan pe sakit yang disahkan positif COVID-19.
• R-naught/ nilai kebolehjangkitan
Nilai kebolehjangkitan sesuatu virus pada permulaan sesuatu wabak dalam masyarakat.
• Drive-through testing/ ujian pandu lalu
Kaedah ujian secara pandu lalu yang membolehkan pemandu atau pesakit menjalani ujian calitan
• Twindemic/ pandemik berkembar
Nilai kebolehjangkitan sesuatu virus pada permulaan sesuatu wabak dalam masyarakat.
• Cycle threshold value (ct value)/ nilai ambang kitaran
Keadaan apabila nilai kitaran ambang dalam ujian pesakit positif COVID-19 adalah rendah, menunjukkan kadar kebolehjangkitan wabak adalah tinggi.
• Travel bubble/ gelembung perjalanan
Perjanjian yang dipersetujui antara dua atau lebih negara untuk membuka sempadan tanpa mengenakan syarat kuarantin yang ketat kerana pemerintah saling mempercayai bahawa negara masing-masing sudah dapat menangani dan menguruskan virus dengan baik.
Sumber : Berita Harian
