Kamera dalam usus

EndoKapsul boleh merekodkan sehingga 56,000 keping gambar sepanjang lapan jam ia bergerak di kawasan usus pesakit.

Cuba bayangkan, perut anda dibelah dan usus kecil yang memiliki kepanjangan kira-kira enam meter dikorek keluar dari perut sebelum dimasukkan tiub berkamera semata-mata untuk mengenal pasti masalah yang ada padanya.

Bagi sesetengah orang yang menghidap cirit-birit atau sembelit berlanjutan tanpa sebarang rawatan, mungkin kaedah endoskopi ini terpaksa dilalui bagi merawat sindrom rengsa usus (IBS).

Kaedah konvensional yang telah diguna pakai selama hampir 50 tahun ini telah membantu banyak masalah kesihatan melibatkan usus sama ada usus kecil ataupun besar. Namun proses tersebut agak rumit dan memerlukan pengawasan berterusan daripada pakar.

Selain endoskopi, pesakit juga perlu meminum sejenis cecair khas sebelum melakukan imbasan sinar X bagi mengenal pasti masalah pada usus.

Bagaimanapun hasil diagnosis melalui kaedah ini dikatakan tidak begitu memberangsangkan kerana imej yang terhasil sukar dipastikan entitinya kerana imbasan sinar X hanya berwarna hitam dan putih.

“Badan kita mempunyai imej 3D. Jika seseorang itu menjalani imbasan sinar X di bahagian perut, berbagai-bagai andaian boleh diputuskan daripada keputusan sinar X.

“Boleh jadi warna hitam yang dilihat itu ketumbuhan dan mungkin juga ia adalah sambungan ke usus besar,” jelas Pakar Bedah Gastroenterologi di Pusat Pakar Alpha Kota Damansara, Dr. Robert P. Jalleh.

Selain endoskopi, doktor akan melihat kepada gejala seseorang di samping meneliti sejarah perubatan pesakit bagi tujuan diagnosis.

Tidak perlu belah perut

Seiring dengan kemajuan dalam bidang perubatan, kini imej di dalam usus kecil sudah boleh dilihat secara jelas tanpa perlu menjalani sebarang pembedahan.

“Pesakit kini berpeluang memilih untuk menggunakan kaedah pembedahan atau hanya menelan kapsul berkamera yang dipanggil endoKapsul untuk memberi gambaran jelas mengenai masalah yang wujud di dalam usus kita,” katanya.

Tambah Robert, apa yang lebih meyakinkan, endoKapsul bukan sahaja memudahkan malah mampu meningkatkan ketepatan diagnosis sehingga 85 peratus dan pesakit digalakkan bergerak seperti biasa bagi mempercepatkan kapsul kamera ini turun ke usus kecil.

“Kapsul dengan kamera binaan ini sememangnya beresolusi tinggi dan imej yang dirakam boleh dilihat jelas pada skrin komputer.

“Dengan ukuran 26x11 milimeter atau dua kali ganda saiz kapsul biasa, endoKapsul merupakan kaedah untuk mengenal pasti penyakit dalam usus kecil yang paling efektif setakat ini,” katanya.

Dengan kepantasan merakam dua keping gambar sesaat, endoKapsul boleh merekodkan sehingga 56,000 keping gambar sepanjang lapan jam ia bergerak di kawasan usus pesakit.

“Sebelum menelan endoKapsul, pesakit diminta berpuasa dan minum ubat khusus bagi membersihkan usus mereka.

“Selepas itu, lapan pad antena akan dipasangkan di bahagian abdomen pesakit sebelum kapsul diberi untuk ditelan.

“Setiap imej yang dirakam akan disalurkan ke pad seterusnya disimpan pada satu alat perakam yang dipasang di pinggang pesakit.

“Selepas lapan jam, pad tersebut akan ditanggalkan dari tubuh pesakit dan doktor akan meneliti setiap imej yang dirakam menggunakan komputer untuk mendapatkan pengesanan yang lebih optimum,” katanya.

Jelas Robert, imej yang jelas dihasilkan endoKapsul memang membantu para doktor mengenal pasti kawasan yang bermasalah namun tiada kawasan tepat yang boleh ditentukan oleh kapsul ini.

“Kita cuma boleh menganggarkan masalah itu berada di bahagian atas, tengah atau bawah bergantung pada masa dan imej kawasan usus yang dihasilkan namun kita tidak tahu lokasinya secara tepat,” jelasnya.

Walaupun kewujudan kapsul berkamera mempermudahkan para doktor mengenal pasti jenis penyakit di bahagian yang paling sukar dicapai itu, tidak semua pesakit boleh menggunakan peralatan serba canggih ini.

“Kaedah endoKapsul memang sangat membantu tetapi ia bukan satu-satunya cara yang kita boleh guna untuk mengesan penyakit di bahagian usus. Bagi pesakit yang mempunyai sejarah penyakit tertentu, mereka tidak boleh menggunakan kaedah ini.

“Oleh sebab itu, sebelum mengesyorkan endoKapsul kepada pesakit, doktor akan mengkaji sejarah kesihatan mereka bagi mengelak sebarang kerumitan yang mungkin timbul sekiranya mereka menelan kapsul ini,” jelasnya.

Tambahnya, memandangkan kos kapsul tersebut mencecah RM6,000 sebiji dan ia hanya boleh digunakan sekali sahaja, tidak semua pesakit mampu membelinya dan mereka lebih cenderung menggunakan kaedah biasa.

“Kebanyakan hospital sama ada swasta atau kerajaan sudah memiliki teknologi ini namun ia bergantung kepada pesakit sama ada untuk membelinya atau tidak.

“Walaupun begitu, terdapat pesakit yang amat digalakkan menggunakan kapsul ini terutama warga emas yang mungkin berdepan risiko lain sekiranya terpaksa menjalani pembedahan pengesanan konvensional,” katanya.

Rengsa si usus kecil

Kebanyakan kes penyakit yang melibatkan usus kecil amat jarang ditemui di negara ini namun masih ramai yang berisiko berdepan penyakit di bahagian usus kecil sekiranya tidak mendapatkan rawatan awal.

“Di Malaysia, 90 peratus kes dilaporkan melibatkan usus besar dan hanya 10 peratus berkaitan usus kecil.

“Antara penyakit yang sering dilaporkan ialah sindrom rengsa usus yang juga dikenali sebagai IBS.

“Ia merupakan gangguan terhadap fungsi usus di mana pesakit mengalami sakit perut yang bukan sahaja berulang-ulang tetapi juga kronik.

“Antara simptomnya, perut memulas, senak, kembung, angin dan perubahan tabiat membuang air besar. Terdapat juga pesakit yang mengalami cirit-birit, sembelit atau gabungan kedua-duanya sekali.

“Jika anda mendapati najis anda berdarah, segera dapatkan rawatan kerana ia bukan ciri-ciri IBS dan tidak mustahil ia merujuk kepada penyakit yang lebih serius,” katanya.

Robert memberitahu, pembuangan air besar yang normal adalah berbeza-beza iaitu minimum tiga ketul najis sehari. Tetapi jika yang berlaku sebaliknya, bahan-bahan kumuh yang tersimpan di dalam badan seseorang dalam jangka masa yang lama boleh mendatangkan pelbagai jenis penyakit.

“Jika orang sihat membuang air besar sama ada satu atau dua kali sehari, ada pesakit IBS melakukannya dua kali seminggu atau hanya sekali dalam tempoh dua minggu.

“Dalam kes cirit-birit pula, terdapat pesakit yang membuang air besar sehingga 10 kali sehari tetapi yang keluar hanya cecair. Ini menyebabkan pesakit tidak puas dan akan mengulanginya beberapa jam kemudian,” jelasnya.

- KOSMO!